26 november 2020

De terugkeer van Hayabusa2 … of toch niet?

hayabusa2.jpg

Op 6 december krijgen niet alleen de kinderen traditiegetrouw cadeautjes. Ook in de ruimtevaart zitten ze deze dag op hete kolen …

Op 3 december 2014 werd de Japanse ruimtesonde Hayabusa2 gelanceerd. Zo’n 4,5 jaar later, op 27 juni 2018, bereikte de sonde Ryugu, een planetoïde van nog geen 1 km groot. Het is een NEO (Near Earth Object) en beschrijft een baan om de zon; van net iets binnen de baan van Venus en tot bijna aan de Marsbaan.
Ryugu zou dus ooit in botsing kunnen komen met de aarde.
 

 

 

 

 

 

 

Omdat de planetoïde zich ophoudt tussen de aardse planeten en het een koolstof-houdende planetoïde is, verwachten wetenschappers dat dergelijke objecten de meest originele of primitieve mineralen bevatten, de zogenaamde oer-bouwstenen van ons zonnestelsel. In het bijzonder zijn de onderzoekers nieuwsgierig naar de mix van mineralen, ijs en organische verbindingen.

Door dit te bestuderen hopen ze meer te weten te komen over het ontstaan en de evolutie van de binnenplaneten (Mercurius en Venus) en vooral over het ontstaan van water en organische verbindingen op de aarde. Hetgeen weer verband houdt met het ontstaan van leven op onze planeet. Je ziet, een zeer interessante missie.

Tijdens het 18 maanden durende onderzoek zal, onder andere, één van de camera’s zoeken naar interplanetair oerstof rond de planetoïde. Een nabij-infrarood camera zal de minerale samenstelling van het oppervlak analyseren terwijl een thermo-infrarood camera de oppervlakte temperatuur zal bepalen (binnen een bereik van -40°C tot 150°C). Door verschillende datasets te combineren zullen wetenschappers ook de topografie van de planetoïde leren kennen.

De ruimtesonde zal niet echt landen op Ryugu maar een touch-and-go doen (als je wil weten hoe dat eruit ziet, klik hier. Je kan er zelfs de schaduw van de Hayabusa op Ryugu zien).
Op dat moment zal het met een soort zuigslurf, bodemmonsters ‘opzuigen’. Ook had het een kleine ‘bom’, ter grootte van een voetbal, met een explosief van 14kg bij. Deze werd op de planetoïde gedropt om te zien hoe groot de inslagkrater zou zijn én om zo de ondergrondse samenstelling van de rotsblok te achterhalen.

 

 

 

 

 

 

Het was de bedoeling 3 soorten monsters te verzamelen:

  • Regoliet* dat sporen vertoont van waterhoudende mineralen (= gelukt)
  • Regoliet* met niet direct waarneembaar of zwak bewijs van waterige veranderingen (= niet gelukt)
  • Materiaal van onder het oppervlak (= gelukt)

*Regoliet is een laag los, vaak verweerd (door de zonnestraling en meteorietinslagen) materiaal aan het oppervlak van een planeet of maan. Het kan bestaan uit brokken gesteente en allerlei ander los materiaal.

Verder heeft het 4 kleine rovers aan boord, 3 Japanse en een Duitse. Leuk om te weten, is dat de rovers niet rijden op de planetoïde. Door de geringe zwaartekracht moeten ze ‘hoppen’ (zoals vlooien of springhaantjes) om zich te verplaatsen!
Twee rovers zorgden voor tal van foto’s en zelfs een video van het oppervlak. Van de 4 aanwezige rovers hebben er 3 hun missie goed volbracht. Al deze informatie is ook bedoeld om een beter beeld te krijgen van de genomen monsters.

Als je een beter beeld wil krijgen van de missie bekijk dan zeker volgende video.

 

 

 

 

De ruimtesonde verliet in november 2019 de planetoïde en nu, op 6 december, zal het ‘moederschip’ wanneer het de Aarde passeert, een capsule met de ‘Tamatebako’ of de ‘schatkist’ droppen. In deze schatkist zit materiaal van de planetoïde!

Ze zal landen in buurt van Woomera, Zuid-Australië. Wie geluk heeft en zich in Australië bevindt, kan de terugkeer waarnemen. Gedurende 90 seconden zal de capsule als een helder lichtpunt aan de hemel te zien zijn. Wie niet in Australië is, scant best deze QR code. Je kan dan de gratis app Reentry AR downloaden. De app toont je het voorspelde traject van de capsule in AR (Augmented Reality).

 

 

 

 

Het moederschip zelf daarentegen keert nog niet terug naar de aarde. Er is nog meer dan de helft van de brandstof (xenon gas voor de ionen-motor) aanwezig en het zou zonde zijn dit niet te gebruiken. Bij het missie team groeide dan ook het idee van een nieuwe, extra missie.

Vooraleer ze Hayabusa2 op nieuwe missie kunnen sturen, moet eerst nagegaan worden welke hemellichamen met de resterende brandstof kunnen bereikt worden. Er waren maar liefst 354 kandidaten. Vervolgens moesten de technische specificaties bepaald worden zoals de mate waarin bijsturing van het traject nodig was om het hemellichaam te bereiken en hoe nauwkeurig de baan van het gekozen hemellichaam kan bepaald worden, … En natuurlijk moeten ook de kenmerken van het nieuwe doelwit in kwestie nader bekeken worden: de grootte, de rotatiesnelheid, de mogelijke samenstelling, …

De selectie werd verkleind tot 2 objecten: 2001 AV43 en 1998 KY26. Het gaat om 2 heel kleine planetoïden van slechts 30 à 40 meter doorsnede met een hoge rotatiesnelheid, van iets meer dan 10 minuten. Zo’n ‘snelle draaiers’ werden nooit eerder bezocht!

De keuze is uiteindelijk gevallen op 1998 KY26. De missie, met als naam ‘Extended Mission’, heeft als doel vergelijkbare waarnemingen als op Ryugu te doen zodat de resultaten kunnen vergeleken worden om zo de wetenschappelijke kennis te verdiepen.

Het zal meer dan 10 jaar duren vooraleer de snel draaiende planetoïde zal bereikt worden en het missie team staat voor tal van nieuwe uitdagingen. Wordt zeker nog vervolgd …

In deze video leggen de project manager Yuichi Tsuda, Navigation Guidance and Control Officer Yuya Mimasu, wetenschappelijke projectleider Seiichiro Watanabe en missie manager Makoto Yoshikawa, samen met andere belangrijke teamleden de nieuwe reis van Hayabusa2 uit.

Bron: https://www.hayabusa2.jaxa.jp/en/topics/20200803_exm/