Wist je dat ook jij aan wetenschap kan doen?
Citizen science of burgerwetenschap is wetenschappelijk onderzoek dat in samenwerking met burgers wordt gevoerd. De rol van de burger kan gaan van het verzamelen en verwerken van data, tot volledige een co-creatie met de wetenschappers, startende met het aflijnen van de onderzoeksvraag. Mooie voorbeelden van burgerwetenschapsprojecten zijn de jaarlijkse vogeltellingen of het project Curieuze Neuzen rond milieuproblemen. Er zijn ook heel wat sterrenkundige projecten waar de burger aan kan bijdragen. Een aantal van deze projecten worden via het internet georganiseerd en iedereen, ook schoolkinderen kunnen meedoen. En het geeft een idee hoe een deel van wetenschappelijk werk eruit ziet.
Bij ruimteonderzoekingen wordt veel data afkomstig van satellieten of langlopende projecten verzameld. De wetenschappers kunnen best wat hulp gebruiken om de veelheid van al deze data te kunnen verwerken. Soms betreft het voorbereidend werk, maar je kan er echt ook iets ontdekken. A.d.h.v. beelden van de SOHO-satelliet werden al meer dan 3400 kometen ontdekt. Men heeft zelfs een verloren gewaande satelliet teruggevonden, en men heeft ook een stersysteem met 5 exoplaneten ontdekt.
In 2007 werd door de Nederlandse onderwijzeres Hanny van Arkel uit Heerlen in het Galaxy Zoo-project een reflectienevel ontdekt. Het staat nu te boek als “Hanny’s Voorwerp”.
Zooniverse
Op dit toonaangevend platform voor burgerwetenschap staan er verschillende projecten gericht op astronomie. Kies een project dat past bij jouw interesse, of het nu gaat om het tellen van meteoren in België, het classificeren van sterrenstelsels, of het analyseren van gegevens van astronomische waarnemingen. Het is jouw kans om deel uit te maken van grensverleggend onderzoek.
Hieronder een selectie van de astronomie projecten op Zooniverse:
Meteoren tellen in België
BRAMS (Belgian RAdio Meteor Stations) is een burgerwetenschapsproject dat zich richt op het detecteren en karakteriseren van meteoren door middel van een netwerk van ontvangststations. Cosmodrome doet ook mee met dit project en heeft een eigen ontvangstation, lees hier meer.
Wolken tellen op Mars
"Cloudspotting on Mars” is een burgerwetenschapsproject waarbij deelnemers samenwerken om beelden van de rode planeet te analyseren en wolken te identificeren en classificeren. Deze gezamenlijke inspanning draagt bij aan een beter begrip van atmosferische fenomenen op Mars en levert waardevolle gegevens op voor wetenschappelijk onderzoek naar de Martiaanse atmosfeer.
Sterrenstelsels tellen
"Galaxy Zoo" is een online burgerwetenschapsproject dat mensen de mogelijkheid biedt om te helpen bij het classificeren van enorme hoeveelheden beelden van sterrenstelsels. Deelnemers analyseren en labelen verschillende kenmerken van deze sterrenstelsels, zoals vorm en structuur. Door deze gezamenlijke inspanning helpen ze wetenschappers bij het begrijpen van de diversiteit en evolutie van sterrenstelsels in het universum.
Project Saving Private Orion
Saving Private Orion is een initiatief van de Volkssterrenwacht Armand Pien in Gent. Het heeft tot doel om samen met de Werkgroep Lichthinder van de VVS (Vereniging Voor Sterrenkunde) de lichtvervuiling in Vlaanderen in kaart te brengen door het tellen van het aantal sterren in Orion.
Hier zijn ook nog enkele interessante links: