De komeet 13P/Olbers nabij M36

Op 6 maart 1815, slechts enkele maanden voor de Slag bij Waterloo, ontdekte Heinrich Olbers vanuit Bremen een komeet. Hij beschreef deze als klein, met een zwakke coma en net zichtbaar met het blote oog (toen was er nog niet zoveel lichthinder als vandaag!). 

Binnen een week hoorde ook Carl Gauss van het nieuws, en hij kon nauwkeurige posities berekenen, waardoor hij de komeet een parabolische baan kon toekennen. In 1816 publiceerde Friedrich Bessel, met behulp van alle waarnemingen, verbeterde baanelementen en concludeerde dat het een periodieke komeet was met een omlooptijd van 73 jaar om de zon. Andere berekeningen gaven een omlooptijd tussen de 72 en 75 jaar. De volgende passage was dus tussen 1887 en 1891 te verwachten. 

Na enkele onsuccesvolle gerichte zoekpogingen werd hij uiteindelijk toch toevallig ontdekt op 25 augustus 1887 door William Brooks (dezelfde als van komeet 12P/Pons-Brooks, zie de uitdaging van vorige maand). In grote telescopen was een duidelijke staart waarneembaar, maar de komeet werd nooit helderder dan magnitude 9. 
Op 4 januari 1956 werd de terugkeer ontdekt door Antonín Mrkos vanuit Brno (Tsjechië). Toen bereikte de komeet een helderheid van 6,5 (goed zichtbaar met een verrekijker) en had een staart van 1°. De laatste terugkeer van de komeet werd al op 24 augustus 2023 ontdekt door de Amerikaan Alan Hale vanuit Siding Springs (Australië).

De komeet bereikt haar perihelium op 30 juni 2024 en zal dan op haar helderst zijn met een magnitude van ongeveer 7,5; en blijft goed zichtbaar tot het einde van de zomer. Dit is zelfs met een kleine telescoop en verrekijker goed te zien. Het observeren van deze komeet is een goede voorbereiding op het zien van de eerste echt heldere komeet van deze eeuw, komeet Tsuchinshan-Atlas! In de zomer volgt meer informatie hierover.

Uitdaging:
Op 21 mei zal de komeet binnen een kwart graad langs de sterrenhoop M36 in het sterrenbeeld Voerman passeren. Deze gebeurtenis vindt plaats vrij laag aan de noordwestelijke hemel, terwijl aan de tegenovergestelde kant, in het zuidzuidoosten, de bijna volle Maan al opkomt. Om deze passage te observeren, zoek tussen 22:30 en 23:30 uur Midden-Europese Zomertijd (het is nog schemerig!) een locatie met vrij zicht op de horizon. Verwar M36 niet met andere nabijgelegen sterrenhopen; oriënteer jezelf met behulp van de sterren in de omgeving. Maak gebruik van een krachtige verrekijker of telescoop met een lage vergroting voor een optimale ervaring.